تلویزیون محبوب ترین رسانه (بخش چهارم و پایانی)
11.تلویزیون به عنوان رسانه معاصر
همچنان که تاریخ تلویزیون نشان می دهد تلویزیون در عین حال یک سیستم اقتصادی بزرگ نیز هست که شامل مخاطب جویان، آگهی دهندگان، برنامه سازان و... و سرانجام انبوه مخاطبان متنوع می باشد. مردم عادی معمولاً تلویزیون را به عنوان یک سیستم ارتباط جمعی ترجیح می دهند؛ در حالی که از پشت صحنه آن که شامل فناوری، مالکیت، تضاد و برخورد بین افراد و گروه هایی که تلویزیون را می سازند ندارند.
12.اقتصاد سیستم تلویزیونی
ایستگاه های محلی هنوز هم ستون فقرات سیستم های تلویزیونی هستند. در سال 1997 فقط 1181 ایستگاه تجاری و 363 ایستگاه آموزشی در آمریکا مشغول به کار بودند و سه ایستگاه عمده تلویزیونی عبارت بودند از:
ABC (American Broadcasting Corpration)
CBS (Columbia Broadcasting System)
NBC (National Broadcasting Corporation)
که هر سه شبکه تجاری محسوب می شوند.
سال های آینده نیز تعداد ایستگاه های مستقل در حال افزایش است. این موضوع باعث رواج سندیکاهای فرستنده ها شده است. یعنی یک ایستگاه محلی می تواند محتوای برنام های خود را به صورت نوارهای پر شده از سندیکایی که برنامه تولید می کند به دست آورد.
بیشتر محتوای این سندیکاها قبلاً از شبکه های بزرگ پخش شده است. لذا از نظر خانواده های تماشاچی منابعی که برنامه ها را تأمین می کنند کلاف سردرگمی است؛ چرا که آنچه از تلویزیون نمایش داده می شود ممکن است برنامه یکی از صدها شبکه باشد. البته ممکن است این تنوع واقعاً به حال بینندگان تفاوت نکند. چراکه مهمترین نکته مورد توجه آنها این است که برنامه مورد علاقه شان در دسترس باشد. اما این موضوع برای بازیگران صحنه (شبکه سازان) اهمیت فوق العاده ای دارد. لذا رقابت در این میان که چه برنامه هایی را به مخاطبان خود عرضه کنند عنصر اصلی در درک جنبه های اقتصادی تلویزیون است.
روزهای اولیه تولد تلویزیون تا اواسط دهه 80 برنامه های تلویزیونی بسیار محبوب بودند. چون رابطه بین آگهی دهنده، تهیه کنندگان و سرانجام بینندگان رابطه ای خوب بود. درآمدهای آگهی ها سود کلانی را نصیب شبکه ها می کرد و این سود باعث تولید برنامه های گران قیمت و جذاب می شدند. اما دغدغه سفارش دهندگان آگهی همواره آنان را آزار می داد که چه میزان از مخاطبان آگهی های آنان را تماشا می کنند. لذا آمارگیری مفصلی به روش های مختلفی در این زمینه انجام دادند. اهمیت این آمارگیری در تماشای آگهی ها توسط مخاطبان بود. چراکه کیفیت برنامه ها جذابیت آنها رابطه مستقیمی با مشاهده آگهی های تلویزیون و سفارش آنها داشت. این روال طی دهه های متوالی ادامه داشت.
اما ابداع کنترل از راه دور و تعبیه کلید «صدا بس» (Mute) مشکل جدی به وجود آورد. چرا که مخاطبان بدون بلند شدن از روی صندلی به طرف تلویزیون می توانستند صدای آگهی های تلویزیونی را قطع کنند یا گیرنده خود را خاموش کنند. نصب دستگاه «مردم سنج» به اصرار آگهی دهندگان واقعیت مهمی را به وجود آورد و آن اینکه با این کار تفاوت نتایج حاصل از بررسی های مردم سنجی قدیم و جدید بسیاری را بر آشفت. چرا که تعداد واقعی تماشاگران برنامه های در عمل بسیار کمتر از تعدادی بود که قبلاً حدس زده می شد.
افشای این حقیقت باعث شد که آگهی دهندگان در بودجه های خود و واگذاری آن به تلویزیون تجدید نظر کنند. لذا برای اولین بار در تاریخ نرخ آگهی ها سیر نزولی یافت و به اعتقاد روشنفکران شبکه های تلویزیونی نیز مانند نسل دایناسورها می رفتند. هر چند این نتیجه گیری بسیار عجولانه بود.
البته گسترش جمعیت، افزایش کیفیت برنامه ها و تنوع آنها این مشکل را حل کرده و تلویزیون همچنان دارای مخاطب زیادی است.
13. صنعت تلویزیون در حال تغییر و تحول
ایجاد تمایز برای تلویزیون به عنوان «وسیله ای برای ارسال اطلاعات تصویری» یا یک «نهاد اقتصادی» مشکل است. زیرا روز به روز تلویزیون تبدیل به یک صنعت بین المللی می شود که برنامه ریزی آن از محدوده مرزها فراتر می رود.
سود دهی سیستم های تلویزیونی تابعی از سود دهی کل صنعت تلویزیون است که شکل درآمدهای حاصل از آگهی های تجاری، حجم سالیانه آگهی های تجاری، هزینه های نگهداری خطوط انتقال و ایستگاه ها، نرخ های رایج سود در بازارهای سرمایه و سایر شاخص ها است.
بازیگران اصلی شبکه ها، ایستگاه ها محلی، سندیکا و... می باشند. همچنین رقابت بین تلویزیون کابلی، نوارهای ویدئویی، ماهواره ها و... باعث جنبه های مالی و سود دهی شبکه های تلویزیونی شده است. سرانجام منابع اقتصادی تلویزیون در همه اشکال آن حول آگهی ها می چرخد. امروزه درآمدهای حاصل از این راه بدون هیچ تردیدی بین رقبای تلویزیون تقسیم شده است. این میزان اکنون حدود 7 درصد سهم تلویزیون است.
14.آینده تلویزیون
اختراع کنترل از راه دور و امکان تغییر و انتخاب برنامه ها به سهولت و... باعث ایجاد تحولات اساسی در تلویزیون خواهد شد. همچنین تحولات جدید شامل دریافت اموال از ماهواره ها، کابل نوری، امواج مایکرو ویو، کابل های تلفن و... که باعث تغییرات در شکل و وضوح تصاویر دریافتی نیز می شود.
نصب تراشه «V_Chip» نیز این امکان را برای والدین فراهم می آورد تا گیرنده های خود را برنامه ریزی کنند و تصمیم بگیرند که چه برنامه هایی در گیرنده هایشان قابل دریافت باشد. استفاده از این تراشه از تاریخ 3 فوریه 1997 شروع شد و روی همه گیرنده هایی که اخیراً به بازار می آیند نیز نصب می باشد. مشکل اساسی برای استفاده از این تراشه عدم آگاهی از محتوای برنامه ها (آموزشی، خانوادگی، ورزشی، جنسی و...) بود. لذا در سال 1996 با مباحثه و جدل سیستم طبقه بندی برنامه ها پیش آمد. با این طبقه بندی، برنامه ها به شش گروه تقسیم بندی می شوند:
TV-Y: برنامه هایی برای بچه ها در سنین مختلف
7VT-Y: برنامه هایی برای بچه های 7 ساله و بالاتر
TV-G: برنامه برای همه مخاطبان
TV-PG: تماشای برنامه برای بچه ها با راهنمایی والدین
TV-14: برنامه های بچه ها با مراقبت و راهنمایی جامع و کامل والدین، در عین حال می توانند بچه های را از تماشای تلویزیون منع کنند.
TV-M: برنامه هایی فقط برای بزرگسالان
یا سیستم طبقه بندی کانادایی که همان معیارهای طبقه بندی فوق را دارد و با عدد میزان خشونت، بد زبانی، مسائل جنسی و... را معرفی می کند:
V_0: برنامه های بدون خشونت
L_4: برنامه هایی با بد زبانی زیاد
S_2: برنامه هایی که تا اندازه محدودی مسائل جنسی دارد.
البته طبقه بندی به روش فوق کار مشکلی است. به عنوان مثال در کانادا با تولید 600.000 برنامه تلویزیونی و سینمایی در سال طبقه بندی آنها واقعاً غیر ممکن است.
و بالاخره اینکه؛ مسایل لاینحل تلویزیون باقی می ماند. کنترل تلویزیون هنوز برای آگهی دهندگان مشکل ساز است و...، مردم زمان زیادی را در مقابل سایر رسانه های متنوع متعدد می گذرانند. لذا وضعیت کاملاً پیچیده ای در برابر تلویزیون است و شکی نیست که تغییرات عمده ای در آینده روی خواهد داد و سرنوشت صنعت تلویزیون به طور قطع تغییر خواهد کرد. همچنین تغییرات تکنولوژی شامل تصویر، ارسال امواج، انواع فرستنده ها، کابل نوری، امواج مایکروویو و... در تحول این صنعت مؤثرند.
تحول دیگری که در حال مطرح شدن است تلویزیون دیجیتالی (HDTV) است که به آن «تلویزیون با وضوح بالا» نیز گفته می شود. در تلویزیون های امروزی به طور گسترده از این فناوری استفاده می شود. مزیت اصلی این نوع تلویزیون ارائه تصویر روشن تری نسبت به تلویزیون های معمولی است. صفحه نمایش HDTV نیز نسبت به تلویزیون های معمولی و امروزی عریض تر است و به دلیل دارا بودن خطوط افقی زیاد، تصویر واضح تری در حد عکس های معمولی ارائه خواهد شد.
و در نهایت موضوعی که درباره آینده تلویزیون به اندازه کافی روشن است اینکه صرف نظر از مخطبان که اطلاعات را از چه طریقی دریافت کنند، سلیقه و اولویت های مخاطبان به طور روشن همانگونه خواهد ماند. بنابراین در محتوای برنامه ها هیچگونه تحول اساسی و انقلابی نظیر آنچه در زمینه های فنی رخ خواهد داد ایجاد نخواهد شد.
کلمات کلیدی :
-----------------------------------------------------------------------------------------------
همچنان که تاریخ تلویزیون نشان می دهد تلویزیون در عین حال یک سیستم اقتصادی بزرگ نیز هست که شامل مخاطب جویان، آگهی دهندگان، برنامه سازان و... و سرانجام انبوه مخاطبان متنوع می باشد. مردم عادی معمولاً تلویزیون را به عنوان یک سیستم ارتباط جمعی ترجیح می دهند؛ در حالی که از پشت صحنه آن که شامل فناوری، مالکیت، تضاد و برخورد بین افراد و گروه هایی که تلویزیون را می سازند ندارند.
12.اقتصاد سیستم تلویزیونی
ایستگاه های محلی هنوز هم ستون فقرات سیستم های تلویزیونی هستند. در سال 1997 فقط 1181 ایستگاه تجاری و 363 ایستگاه آموزشی در آمریکا مشغول به کار بودند و سه ایستگاه عمده تلویزیونی عبارت بودند از:
ABC (American Broadcasting Corpration)
CBS (Columbia Broadcasting System)
NBC (National Broadcasting Corporation)
که هر سه شبکه تجاری محسوب می شوند.
سال های آینده نیز تعداد ایستگاه های مستقل در حال افزایش است. این موضوع باعث رواج سندیکاهای فرستنده ها شده است. یعنی یک ایستگاه محلی می تواند محتوای برنام های خود را به صورت نوارهای پر شده از سندیکایی که برنامه تولید می کند به دست آورد.
بیشتر محتوای این سندیکاها قبلاً از شبکه های بزرگ پخش شده است. لذا از نظر خانواده های تماشاچی منابعی که برنامه ها را تأمین می کنند کلاف سردرگمی است؛ چرا که آنچه از تلویزیون نمایش داده می شود ممکن است برنامه یکی از صدها شبکه باشد. البته ممکن است این تنوع واقعاً به حال بینندگان تفاوت نکند. چراکه مهمترین نکته مورد توجه آنها این است که برنامه مورد علاقه شان در دسترس باشد. اما این موضوع برای بازیگران صحنه (شبکه سازان) اهمیت فوق العاده ای دارد. لذا رقابت در این میان که چه برنامه هایی را به مخاطبان خود عرضه کنند عنصر اصلی در درک جنبه های اقتصادی تلویزیون است.
روزهای اولیه تولد تلویزیون تا اواسط دهه 80 برنامه های تلویزیونی بسیار محبوب بودند. چون رابطه بین آگهی دهنده، تهیه کنندگان و سرانجام بینندگان رابطه ای خوب بود. درآمدهای آگهی ها سود کلانی را نصیب شبکه ها می کرد و این سود باعث تولید برنامه های گران قیمت و جذاب می شدند. اما دغدغه سفارش دهندگان آگهی همواره آنان را آزار می داد که چه میزان از مخاطبان آگهی های آنان را تماشا می کنند. لذا آمارگیری مفصلی به روش های مختلفی در این زمینه انجام دادند. اهمیت این آمارگیری در تماشای آگهی ها توسط مخاطبان بود. چراکه کیفیت برنامه ها جذابیت آنها رابطه مستقیمی با مشاهده آگهی های تلویزیون و سفارش آنها داشت. این روال طی دهه های متوالی ادامه داشت.
اما ابداع کنترل از راه دور و تعبیه کلید «صدا بس» (Mute) مشکل جدی به وجود آورد. چرا که مخاطبان بدون بلند شدن از روی صندلی به طرف تلویزیون می توانستند صدای آگهی های تلویزیونی را قطع کنند یا گیرنده خود را خاموش کنند. نصب دستگاه «مردم سنج» به اصرار آگهی دهندگان واقعیت مهمی را به وجود آورد و آن اینکه با این کار تفاوت نتایج حاصل از بررسی های مردم سنجی قدیم و جدید بسیاری را بر آشفت. چرا که تعداد واقعی تماشاگران برنامه های در عمل بسیار کمتر از تعدادی بود که قبلاً حدس زده می شد.
افشای این حقیقت باعث شد که آگهی دهندگان در بودجه های خود و واگذاری آن به تلویزیون تجدید نظر کنند. لذا برای اولین بار در تاریخ نرخ آگهی ها سیر نزولی یافت و به اعتقاد روشنفکران شبکه های تلویزیونی نیز مانند نسل دایناسورها می رفتند. هر چند این نتیجه گیری بسیار عجولانه بود.
البته گسترش جمعیت، افزایش کیفیت برنامه ها و تنوع آنها این مشکل را حل کرده و تلویزیون همچنان دارای مخاطب زیادی است.
13. صنعت تلویزیون در حال تغییر و تحول
ایجاد تمایز برای تلویزیون به عنوان «وسیله ای برای ارسال اطلاعات تصویری» یا یک «نهاد اقتصادی» مشکل است. زیرا روز به روز تلویزیون تبدیل به یک صنعت بین المللی می شود که برنامه ریزی آن از محدوده مرزها فراتر می رود.
سود دهی سیستم های تلویزیونی تابعی از سود دهی کل صنعت تلویزیون است که شکل درآمدهای حاصل از آگهی های تجاری، حجم سالیانه آگهی های تجاری، هزینه های نگهداری خطوط انتقال و ایستگاه ها، نرخ های رایج سود در بازارهای سرمایه و سایر شاخص ها است.
بازیگران اصلی شبکه ها، ایستگاه ها محلی، سندیکا و... می باشند. همچنین رقابت بین تلویزیون کابلی، نوارهای ویدئویی، ماهواره ها و... باعث جنبه های مالی و سود دهی شبکه های تلویزیونی شده است. سرانجام منابع اقتصادی تلویزیون در همه اشکال آن حول آگهی ها می چرخد. امروزه درآمدهای حاصل از این راه بدون هیچ تردیدی بین رقبای تلویزیون تقسیم شده است. این میزان اکنون حدود 7 درصد سهم تلویزیون است.
14.آینده تلویزیون
اختراع کنترل از راه دور و امکان تغییر و انتخاب برنامه ها به سهولت و... باعث ایجاد تحولات اساسی در تلویزیون خواهد شد. همچنین تحولات جدید شامل دریافت اموال از ماهواره ها، کابل نوری، امواج مایکرو ویو، کابل های تلفن و... که باعث تغییرات در شکل و وضوح تصاویر دریافتی نیز می شود.
نصب تراشه «V_Chip» نیز این امکان را برای والدین فراهم می آورد تا گیرنده های خود را برنامه ریزی کنند و تصمیم بگیرند که چه برنامه هایی در گیرنده هایشان قابل دریافت باشد. استفاده از این تراشه از تاریخ 3 فوریه 1997 شروع شد و روی همه گیرنده هایی که اخیراً به بازار می آیند نیز نصب می باشد. مشکل اساسی برای استفاده از این تراشه عدم آگاهی از محتوای برنامه ها (آموزشی، خانوادگی، ورزشی، جنسی و...) بود. لذا در سال 1996 با مباحثه و جدل سیستم طبقه بندی برنامه ها پیش آمد. با این طبقه بندی، برنامه ها به شش گروه تقسیم بندی می شوند:
TV-Y: برنامه هایی برای بچه ها در سنین مختلف
7VT-Y: برنامه هایی برای بچه های 7 ساله و بالاتر
TV-G: برنامه برای همه مخاطبان
TV-PG: تماشای برنامه برای بچه ها با راهنمایی والدین
TV-14: برنامه های بچه ها با مراقبت و راهنمایی جامع و کامل والدین، در عین حال می توانند بچه های را از تماشای تلویزیون منع کنند.
TV-M: برنامه هایی فقط برای بزرگسالان
یا سیستم طبقه بندی کانادایی که همان معیارهای طبقه بندی فوق را دارد و با عدد میزان خشونت، بد زبانی، مسائل جنسی و... را معرفی می کند:
V_0: برنامه های بدون خشونت
L_4: برنامه هایی با بد زبانی زیاد
S_2: برنامه هایی که تا اندازه محدودی مسائل جنسی دارد.
البته طبقه بندی به روش فوق کار مشکلی است. به عنوان مثال در کانادا با تولید 600.000 برنامه تلویزیونی و سینمایی در سال طبقه بندی آنها واقعاً غیر ممکن است.
و بالاخره اینکه؛ مسایل لاینحل تلویزیون باقی می ماند. کنترل تلویزیون هنوز برای آگهی دهندگان مشکل ساز است و...، مردم زمان زیادی را در مقابل سایر رسانه های متنوع متعدد می گذرانند. لذا وضعیت کاملاً پیچیده ای در برابر تلویزیون است و شکی نیست که تغییرات عمده ای در آینده روی خواهد داد و سرنوشت صنعت تلویزیون به طور قطع تغییر خواهد کرد. همچنین تغییرات تکنولوژی شامل تصویر، ارسال امواج، انواع فرستنده ها، کابل نوری، امواج مایکروویو و... در تحول این صنعت مؤثرند.
تحول دیگری که در حال مطرح شدن است تلویزیون دیجیتالی (HDTV) است که به آن «تلویزیون با وضوح بالا» نیز گفته می شود. در تلویزیون های امروزی به طور گسترده از این فناوری استفاده می شود. مزیت اصلی این نوع تلویزیون ارائه تصویر روشن تری نسبت به تلویزیون های معمولی است. صفحه نمایش HDTV نیز نسبت به تلویزیون های معمولی و امروزی عریض تر است و به دلیل دارا بودن خطوط افقی زیاد، تصویر واضح تری در حد عکس های معمولی ارائه خواهد شد.
و در نهایت موضوعی که درباره آینده تلویزیون به اندازه کافی روشن است اینکه صرف نظر از مخطبان که اطلاعات را از چه طریقی دریافت کنند، سلیقه و اولویت های مخاطبان به طور روشن همانگونه خواهد ماند. بنابراین در محتوای برنامه ها هیچگونه تحول اساسی و انقلابی نظیر آنچه در زمینه های فنی رخ خواهد داد ایجاد نخواهد شد.
کلمات کلیدی :
